Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa narodowego rozpoczęło 23 lipca konsultacje publiczne nowelizacji rozporządzenia w sprawie opłat reprograficznych. Opłata będzie pobierana bezpośrednio od producentów i importerów urządzeń. Nowelizacja ma na celu uproszczenie systemu, urealnienie wartości opłat i zadbanie o równowagę w obrocie urządzeniami o rozszerzonych funkcjach.
Jak informuje MKiDN – dzoeki nowelizacji do artystów może trafić każdego roku dodatkowych 150 – 200 mln złotych.
Wpływy z opłat reprograficznych – czyli od tzw. „czystych nośników” – w Polsce należą do najniższych w całej Europie. To konsekwencja przestarzałych przepisów w tym zakresie, które do dzisiaj za „czyste nośniki” uznają magnetofony, magnetowidy, faksy, odtwarzacze mp3 czy nagrywarki CD.
Opłata reprograficzne (od tzw. czystych nośników) to mechanizm kompensacyjny dozwolonego użytku w prawie autorskim. Dzięki niej twórcy otrzymują „rekompensatę” za to, że ich dzieła są legalnie powielane do celów prywatnych. Takiej kompensaty wymaga prawo UE, które jednak nie wskazuje, w jakiej formie powinno ono nastąpić. W prawie polskim mechanizm działa od 1994 roku, o ostatnio aktualizowany był w roku 2008, czyli w roku, w którym w Polsce popularność zyskiwały notebooki, kieszonkowe kamery video i czytniki e-booków.
Przez tych 17 lat technologia i rzeczywistość cyfrowa zmieniły się radykalnie. A rozporządzenie w sprawie opłat reprograficznych dalej uwzględnia takie „czyste nośniki” jak VHS, mp3, faks czy nagrywarki DVD.
Proponowane zmiany:
Koncerny, będąc częścią ekosystemu cyfrowego, mają możliwość wykazania społecznej odpowiedzialności biznesu poprzez wsparcie twórców. Stawki opłat zostały ustalone tak, aby były sprawiedliwe i minimalnie wpływały na konkurencyjność rynkową. Opłata stanowi ułamek wartości sprzedawanych urządzeń i jest rozłożona na dużą liczbę produktów, co sprawia, że jej wpływ na cenę końcową dla konsumenta jest marginalny. Wartości rynku RTV, AGD i sprzętu elektronicznego w Polsce przekroczyła w 2024 r. 44 miliardów złotych (raport PMR Market Experts 2024).
Dla wszystkich nowych urządzeń wprowadziliśmy opłatę w wysokości 1%, dla pozostałych obniżyliśmy wartości do maksymalnie 2%.
Zmniejszyliśmy liczbę urządzeń i nośników objętych opłatą z 65 do 19. Wprowadziliśmy też jedną tabelę zamiast trzech funkcjonujących do tej pory. Dzięki temu system zacznie przynosić wpływy.
23 lipca 2025 roku rozpoczęły się konsultacje publiczne MKiDN projektu nowelizacji rozporządzenia. Konsultacje potrwają 30 dni.
Uwagi można przesyłać na adres Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego lub drogą elektroniczną, także w wersji edytowalnej na adres dpaif@kultura.gov.pl
» Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie opłat reprograficznych BIP MKiDN
Źródło: www.gov.pl
